Viếng Anh Nhị

Cầm Kỳ Thi Tửu Tài hoa Trai làng Bặt

Hiếu Đễ Nghĩa Nhân Quân Tử Đất Tràng An 

65.000

Đó là số binh sĩ Nga chết ở chiến trường Ucraina kể từ ngày Nga đưa quân xâm lược Ucraina hơn nửa năm trước đây. Đối với Putin, có thể con số đó cũng chẳng làm cho ông ta có chút động lòng. Thậm chí ông ta có thể hy sinh hàng triệu người Nga và hủy diệt toàn bộ Ucraina để đạt được những mục đích của mình. Nhưng người Ucraine và người Nga có để cho tên trùm khủng bố này tự do hành động như vậy hay không thì lại là chuyện khác. Người Ucraina bảo vệ cuộc sống, độc lập, tự do, và phẩm giá của mình nên có quyết tâm và sức mạnh lớn lao để ngăn chặn và đập tan tên tội phạm số một thế giới ngày nay. Còn người Nga thì càng ngày càng nhận ra rằng chồng con anh em bạn bè họ đang bị đẩy ra chiến trường và chết thảm ở đó chỉ để phục vụ cho mục đích ích kỷ và vô nghĩa của tập đoàn Putin. Do đó, sớm muộn họ sẽ chấm dứt hoàn toàn sư ủng hộ tập đoàn tội phạm này. Chỉ có như vậy, chiến tranh sẽ chấm dứt và cả người Nga và người Ucraina sẽ lại được sống trong hòa bình. 

Bên Anh

Mới hôm nọ ngồi bên Anh

Lặng yên hồi lâu 

Cả hai đều không nói 

Có thể anh đang mơ 

Về một thời xa xăm 

Những nơi xa lắm

Ngôi nhà nhỏ đầu tiên

Bên sông Hồng vỗ sóng

Trẻ thơ vui đùa sớm tối

Hạnh phúc ban đầu đơn sơ 

Nghe đâu có tiếng leng keng 

Có phải tàu điện Bờ Hồ đi lên? 

Biết đâu lại có Nàng trong đó? 

Những đứa em khi xưa còn bé

Có anh đây bao bọc chở che 

Lười học ư? 

Anh có cả đòn roi đấy nhé 

Trai làng Bặt không hổ tài thi ca và toán

Cháu cụ đồ chữ nghĩa truyền gia

Có tiếng nói ấm áp của ai kia

"Trên đời không gì bằng tình thương và sức khỏe" 

Con thấm thía lắm rồi Bố ạ

Còn ai kia tấm ni lông cũ vội vàng đi chợ

Thương chồng con mà nhịn quanh năm

Mẹ ơi, hạnh phúc biết bao được là con mẹ 

Cuộc đời ngắn ngủi một giấc mơ 

Hạnh phúc khổ đau cứ mãi đan xen

Đã ai dám nói là gỡ được 

Chợt Anh như bừng tỉnh - giờ đã điểm

Anh biết mình sắp phải lên đường

Tới nơi xa xôi vô tận

Anh đi nhé! Hãy giữ mình cẩn trọng 

Đường còn xa còn lắm chông gai 

Cả nhà cầu nguyện cho Anh với muôn vàn tình yêu 

Sớm đến cõi Vĩnh Hằng anh nhé. 

Anh Nhị mất ngày 14.10.2022

 

Tội ác và Trừng phạt

Vừa rồi, sau khi một vụ cháy nổ lớn làm hư hại cầu Crimea - chiếc cầu chiến lược dài gần hai chục km Nga xây năm 2018 để nối lục địa Nga với bán đảo Crimea bị Nga chiếm đoạt năm 2014 nhân lúc tình hình bất ổn ở Ucraina - Nga lập tức quy tội cho đặc công Ucraina. Ngay sau đó, Putin ra lệnh trả thù, cho bắn tên lửa ồ ạt vào hàng loạt thành phố, khu dân cư, công trình dân sự, điện, nước, gây nhiều đổ nát và thương vong cho dân thường. Sau những hành động khủng bố đê hèn đó, lãnh đạo và truyền thông Nga "hoan hỉ" tuyên bố là cuộc tập kích đã hoàn thành và các mục tiêu "quân sự" đã bị tiêu diệt. Cuộc bắn phá dã man bằng tên lửa tầm xa vào dân thường có lẽ chỉ để thỏa mãn cái tôi của một Putin đang hoảng loạn và tự ái đến mức mất lý trí, để xoa dịu một đám dân Nga đang say sưa với "chiến thắng" của "quân ta" qua những tuyên truyền bịa đặt của đội ngũ "dư luận viên" đông đảo trên tv và mạng xã hội, thì gần đây nhận ra rằng  "quân ta" đang thua trận, phải rút chạy khỏi rất nhiều vùng đất chiếm đoạt được của Ucraina, thậm chí không kịp mang theo hay phá hủy nên đành "tặng" cho Ucraina một số lượng vũ khí thậm chí còn nhiều hơn cả số lượng mà Phương Tây cung cấp. Chưa nói đến chi phí rất lớn cho hàng trăm tên lửa chủ yếu để xốc lại tinh thần sa sút của lãnh đạo, binh sĩ và dân chúng Nga mà không thay đổi được gì tình hình tồi tệ ở mặt trận , Nga còn vô tình tăng cường thêm sức mạnh cho Ucraina:

#Người Ucraina lại càng đoàn kết hơn, càng căm thù hơn quân xâm lược Nga tàn ác và càng quyết tâm chiến đấu chống lại chúng đến cùng.

#Các nước Phương Tây càng đẩy nhanh hơn việc cung cấp vũ khí cho Ucraina, đặc biệt là các hệ thống phòng không.

#Các nước Phương Tây càng nhận rõ hơn là việc nhân nhượng và đàm phán với Putin là vô ích. 

# Các nước Phương Tây hiểu rõ hơn bản chất nhà nước khủng bố tàn bạo của Nga và thấy cần xúc tiến sớm việc đưa Nga vào diện các quốc gia khủng bố và có thêm các biện pháp trừng phạt thích đáng.

Putin quen kiểu côn đồ, ghét ai là đánh cho bõ ghét. Nhưng cuộc đời có luật nhân quả. Ông ta là "Tây" nên không biết điều đó chăng? Nhưng chính nhà văn Nga Dostoievsky đã viết về điều đó trong tác phẩm bất hủ Tội ác và Trừng phạt. Chắc ngày xưa vào tuổi "choai choai" ở Leningrad, "trẻ trâu" này thích kéo băng đảng đi càn quấy và ẩu đả hơn là học văn học cổ điển Nga. Vậy thì Ucraina sẽ dạy cho bài học: Phạm Tội Ác thì nhất định sẽ bị Trừng Phạt. 

Những lựa chọn khó khăn

Sớm nay, cơn gió lạnh đầu tiên từ phương bắc đã tràn về. Gió mùa Đông Bắc luôn gợi lại cho những người lớn tuổi thời trẻ từng học ở Liên Bang Xô Viết - nhất là Nga, Ukraina hay Belarus - những kỷ niệm đẹp đẽ, thơ mộng về xứ sở băng tuyết đó. Có thể hồi đó người ta còn trẻ khỏe nên không thấy lạnh lắm? Có ai mà trời tối tuyết rơi mà vẫn rủ nhau ra sân vận động ngoài trời đã tắt đèn để tập trượt băng. Liên Xô hồi đó khá nghèo. Trong bếp ở ký túc xá sinh viên đến bao diêm cũng không có sẵn. Điều buồn cười là đôi khi lũ sinh viên cứ để cho bếp ga cháy liên tục cho đỡ phải đi tìm diêm! Chẳng thấy ai nhắc nhở là phải tắt bếp để tiết kiệm. Có lẽ người ta cho rằng đó là một thứ luôn sẵn có, rẻ như cho không và vô tận. Hồi đó không có những thứ "sành điệu" như bánh croissant hay cà phê cappuccino nhưng chưa bao giờ thiếu mấy thứ "quê mùa" là bánh mì, khoai tây, bơ và sữa tươi. Mùa đông năm nay cũng đã đến Châu Âu. Cái khác với nhiều năm trước là nó đến cùng với nỗi lo không biết sẽ sưởi ấm bằng cái gì. Đức là nước lâu nay chỉ lo lắng về chuyện môi trường và tương lai thì năm nay họ tạm gác vấn đề đó sang một bên bởi họ có một mối lo sống còn ngay hôm nay : làm thế nào để sống sót qua mùa đông này mà không bị chết rét. Chính phủ cho khởi động lại các nhà máy điện chạy than bấy lâu nay bị hắt hủi vì tội gây ô nhiễm nặng nhất và các nhà máy điện hạt nhân với nỗi ám ảnh lặp lại thảm họa Checnobil và Fukushima. Dân thì đua nhau tích trữ củi và sửa lại các lò đốt củi bị vứt bỏ đã lâu. Nhiều năm nay, dân Châu Âu đã quá quen với nguồn khí đốt giá rẻ chảy từ Nga qua các đường ống. Quen đến mức họ không ngờ rằng có ngày dòng khí ấy sẽ ngừng chảy. Chẳng có gì là mãi mãi. Từ khi Nga xâm lược Ucraina, dòng khí ấy cứ yếu dần và bây giờ thì gần như ngừng hẳn. Châu Âu phải lựa chọn giữa: (1) trung thành với những giá trị cốt lõi là dân chủ tự do, quyền con người và do đó phải ủng hộ Ucraina với cái giá to lớn là suy thoái kinh tế, đời sống khó khăn mà chưa biết bao giờ chiến tranh kết thúc, cộng thêm mối đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân của Putin để hủy diệt Ucraina và gây thảm họa cho toàn thể Châu Âu, hay (2) lùi bước và thỏa hiệp với Putin, như cách họ đã từng làm với Hitler mà không thể chắc chắn rằng một Putin với tham vọng khôi phục đế quốc Nga vĩ đại , cay cú và tự ái vì đang thua Ucraina trên chiến trường và bản tính ngang ngược của kẻ độc tài lâu năm sẽ có đủ lý trí để dừng lại. 

Ai là người tử tế?

Bạn có thể tưởng tượng được rằng một ngày nào đó trong tương lai, ở TQ nổ ra bạo loạn, chiến tranh hay thiên tai lớn đến mức hàng triệu dân TQ phải ồ ạt trốn chạy khỏi đất nước và tìm nơi tị nạn ở các nước láng giềng, trong đó Việt Nam phải tiếp nhận một triệu người? Có lẽ bạn sẽ nói rằng chuyện đó không thể xảy ra và nếu có thì chúng ta sẽ kiên quyết không để dòng người đó vào nước mình vì những rủi ro cao về an ninh, kinh tế, xã hội, v. v. Tin tức mới nhất cho biết từ khi Nga tấn công Ucraina cuối tháng hai vừa rồi, Ba Lan đã tiếp nhận khoảng 1,3 triệu người tị nạn từ Ucraina, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em. Cho nên, lúc hoạn nạn ta mới biết ai là người tử tế. 

Những thách thức sống còn

 Cả Ucraina và Nga đều đang đối mặt với những thử thách sống còn cực kì to lớn. Với Ucraina, đó là đánh bại được một đội quân xâm lược đông đảo và nhiều vũ khí hơn gấp bội để có thể tồn tại, bảo vệ được độc lập, tự do, quyền tự quyết và phẩm giá của đất nước và dân tộc mình. Với nhân dân Nga, đó là có thể đoàn kết lại và đứng lên chống lại cuộc xâm lược Ucraina phi nghĩa của tập đoàn thống trị Putin, khôi phục lại tình cảm anh em láng giềng tốt đẹp với nhân dân Ucraina, phẩm giá và vị thế xứng đáng của một dân tộc lớn trên thế giới. Sẽ còn muôn vàn khó khăn, nhưng cuối cùng, cả hai dân tộc đều vượt lên được. 

Ura! Ura!

 Putin mới tuyên bố "sáp nhập" bốn tỉnh của Ucraina vào Nga. Ông ta không quên hô "ura". Có thể ông ta vẫn có cảm giác phấn chấn như hồi sáp nhập Crimea hồi 2014. Nhưng nước Nga thì không còn như hồi đó. Với đa số dân Nga, nỗi lo thường nhật về "cơm áo gạo tiền" choán hết đầu óc nên chả còn mấy tâm trí mà nghe một ông tổng thống già nua ca ngợi mãi sự "vĩ đại" của nước Nga, cái không thay thế được bánh mì và bơ của họ . Họ quan tâm hơn tới tình hình chiến sự ở Ucraina mà gần đây truyền thông Nga không còn vẽ ra những bức tranh phấn khởi như trước đây. Trong lúc chính quyền Nga còn đang bận rộn với việc "hợp pháp hóa" các vùng đất chiếm đoạt được của Ucraina thì quân đội Ucraina giành lại được  thêm một số vùng nằm ngay trong những vùng mà Nga vừa tuyên bố ầm ĩ là sẽ "mãi mãi" thuộc về Nga. Một vài "chính khách" loại diều hâu như Kađurov, thủ lĩnh vùng Chechnya thì chỉ trích gay gắt sự yếu kém của bộ QP Nga vì để "mất" quá nhiều đất vào tay Ucraina thời gian gần đây. Bà Simonian, người đứng đầu truyền thông Nga, người có thể coi là Gơben của Putin vì sự ủng hộ "máu lửa" nhất cho cuộc xâm lược của Putin gần đây bỗng đột ngột "quay xe" sang nghi ngờ và chỉ trích cuộc chiến tranh ở Ucraina. Dân mạng Nga cho rằng "mụ ta" đã "ngửi thấy" mùi thất bại của Nga nên bắt đầu chuẩn bị sẵn lối thoát cho mình trước khi quá muộn. Nhưng đáng kể nhất là hành vi của hàng chục vạn, có là hàng triệu người Nga trong diện phải  "đi lính" ra chiến trường Ucraina và những người thân của họ. Ngay sau khi Putin ra lệnh động viên, khoảng hai trăm ngàn người đã "chạy trốn" khỏi nước Nga. Họ là những người "có điều kiện", nghĩa là có đủ tiền và kỹ năng để sống được ở nước ngoài. Nhưng đa số thì không có khả năng như thế. Mà họ lại không muốn chết một cách vô ích và nhục nhã ở Ucraina chỉ để phục vụ cho những mục đích ích kỷ và độc ác của tập đoàn Putin. Vậy thì họ phải làm thế nào? Ucraina đã mở cho họ một lối thoát cuối cùng : đầu hàng và trở thành tù binh chiến tranh thì sẽ được đối xử theo công ước quốc tế. Ucraina mở đường dây nóng 24/7 cho những người Nga có nguyện vọng này. Mỗi ngày có hàng trăm cuộc gọi tới đường dây. Thậm chí có cả những người ngoài diện bị động viên, bởi không ai biết lệnh động viên rồi sẽ mở rộng đến đâu. Mới có hơn nửa năm mà Nga đã mất hơn 60.000 binh sĩ và không biết bao nhiêu tỷ đô la thiệt hại về vũ khí và kinh tế. Uy tín của Nga và Putin trên trường quốc tế thì như là "xuống dốc không phanh". Mỹ và Phương Tây thì vẫn tiếp tục "bơm" vũ khí và tiền bạc cho một Ucraina đang ở thế "thượng phong". Tt Zelensky mới tuyên bố dứt khoát là sẽ chỉ đàm phán với một tt Nga không phải là Putin. Đại để  đó là "binh tình" không mấy sáng sủa của Nga. Cái người nên hô "Ura" - có nghĩa na ná như khi bộ đội Việt Nam hô "xung phong" ở mặt trận - là Zelensky chứ không phải là Putin. Nhưng Zelensky có vẻ là người thận trọng hơn nên ông ta sẽ chỉ hô nó trong trận cuối cùng và theo cách của Ucraina. 

Lẽ vô thường

 Có một cảm giác gì đó hơi giống với tình hình Việt Nam đầu năm 1975. Cách đây ít lâu, Kharkov, thành phố lớn thứ hai của Ucraina được giải phóng khỏi quân xâm lược Nga. Đối với nhiều người Việt điều này nghe cứ "là lạ" thế nào ấy. Từ bé tới giờ, từ "quân xâm lược" luôn gắn với phát xít Đức, Nhật, thực dân Pháp, đế quốc Mỹ cho đến gần đây nhất là "quân xâm lược bành trướng dã man" Trung Quốc thời Đặng Tiểu Bình. Từ "quân giải phóng" thì đi với Hồng quân Liên Xô, Miền Nam Việt Nam - mà "phía bên kia" gọi là "Việt Cộng". Tối qua mới nghe tin là quân Ucraina đang khép vòng vây ở tp Liman sớm nay vừa dậy đã có tin Liman đã được giải phóng. Binh sĩ Ucraina đã quăng xuống đất lá cờ Nga trên nóc nhà chính quyền tp và thay vào đó cờ Ucraina. Việc này cũng giống như những gì ta thấy ở các phim về cuộc "chiến tranh vệ quốc vĩ đại" của Liên Xô. Các chiến sĩ Hồng Quân người Nga năm ấy chắc không thể ngờ rằng hậu duệ của họ tám chục năm sau lại biến thành "bọn phát xít xâm lược". Trớ trêu hơn nữa là lại đi xâm lược bắn giết dã man ở đất nước của hậu duệ của chính những đồng chí, bạn chiến đấu người Ucraina, một đất nước, một xứ sở, một dân tộc, một văn hoá gần gũi nhất với Nga. Cho nên, không có gì là "mãi mãi", không ai có thể biết được tương lai. Đó là lẽ vô thường. 

Những tờ giấy

 Đức Quốc xã từng "sáp nhập" gần như toàn bộ Châu Âu, cả nước Pháp và nửa Liên Xô, đã từng lập "chính quyền" trên các vùng đất chiếm đoạt được. Hẳn là cũng đã phải có đủ thứ giấy tờ về những việc đó. Ở thế kỷ 19, Pháp cậy có súng lớn tàu to, đi xâm lược Việt Nam và ký kết với triều đình phong kiến Việt Nam khi đó một số văn bản để "chốt" việc bá chủ Việt Nam của đế quốc Pháp. Kết cục thế nào đã rõ. Đó là lịch sử. Hôm qua, băng đảng Putin trước sức tấn công mạnh mẽ của quân đội Ucraina đã vội vã tuyên bố sáp nhập 4 vùng cướp đoạt được của Ucraina. Vội vàng như thế có lẽ vì cho rằng đã có văn bản được ký kết "giấy trắng mực đen" thì coi như "chốt" được sự ăn cướp ngang ngược của chúng. Văn bản đó chỉ là tờ giấy và cuối cùng, Ucraina sẽ xé toạc nó.