Vĩ đại và khổ đau

Có lẽ những khổ đau to lớn làm nên sự vĩ đại của một dân tộc. Con người khi phải chịu vô vàn khổ đau mà không thể “quẳng” đi đâu được thì chỉ còn cách phải nén chúng sâu vào lòng mình. Nén mãi thì tâm hồn họ trở nên sâu thẳm tới mức có thể thu nhận được cả khổ đau của loài người. Chúa Giêsu có lẽ là một người như thế. Những dân tộc như thế có những bài ca, những bản nhạc, những giọng hát, những nhạc cụ, những áng văn thơ, những bộ phim sâu lắng nhất.