Chủ Nhật, 22 tháng 5, 2022

Đông giữa Hè

 Ai bảo Mùa Đông đã đi qua

Giờ là Hè nắng cháy thịt da

Mùa Đông nghe thấy liền quay lại 

Đầy trời gió lạnh với mưa sa

Có phải đất trời muốn nhắc ta

Mùa Hè năm ấy ở nơi xa

Nằm trên bãi cỏ xanh xanh mướt

Một đàn cò trắng nhẹ bay qua 

Thứ Bảy, 21 tháng 5, 2022

Nước Nga không phải là Liên Xô

  Con người ta - kể cả người hiền lành nhất - ai ít nhiều cũng có  một chút "mầm ác" trong người. Ở điều kiện bình thường, nó bị cái thiện ngăn chặn nên ta khó nhận ra . Trong xã hội, người có nhiều cái thiện chiếm đa số . Tuy nhiên, vẫn luôn có kẻ có nhiều cái ác. Thế cho nên ở đâu cũng có kẻ lừa đảo, trộm cướp, tham nhũng, hiếp dâm, giết người. Khi một kẻ nguy hiểm như thế lại trở thành lãnh đạo, có khi là lãnh đạo cao nhất, lại ở một nước lớn và mạnh thì đó là thảm họa cho các nước láng giềng, cho thế giới và cho chính nước đó. Đó chính là Hitler trong quá khứ thế kỷ 20 và nước Nga hiện nay. Sau ngày 24/2/2022, nước Nga đã hiện rõ ra là một nhà nước phát xít, đứng đầu là trùm phát xít Putin. Tất cả những gì xảy ra ở Ucraine từ đó làm cho cả thế giới tạm gác lại những vấn đề trong quan hệ quốc tế để tập trung toàn lực cho việc sống còn của nhân loại ở thế kỷ 21: Ngăn chặn và đập tan phát xít Nga. Đối với rất nhiều người Việt, đó là điều họ không hiểu và không tin nổi. Đó là do di sản của bảy chục năm quan hệ "đồng chí và anh em thân thiết" với Liên Bang Xô Viết. Nhiều người Việt vẫn coi Nga như LX dù LX đã tan rã hơn ba mươi năm trước. Họ tin những gì Putin và truyền thông Nga nói vì coi Putin như "đồng chí tổng bí thư ĐCS LX" vậy. Vì thế họ ủng hộ cuộc xâm lược của Nga và cho rằng Ucraine và phương tây là có lỗi. Phải cần thêm nhiều thời gian nữa thì họ mới dần dần hiểu ra. 

Một chút tưởng tượng về tương lai

 Ucraine sẽ "thoát Nga", mạnh mẽ và quyết tâm hơn, có trợ giúp lớn của Phương Tây sẽ tái thiết và trở thành một nước dân chủ và phồn vinh. Nga sẽ thoát khỏi sự thống trị của tập đoàn phát xít Putin, sẽ phải chịu một thời gian dài rất khó khăn, và rồi sẽ chuyển hướng sang xây dựng một nền dân chủ và hòa bình, nhờ tài nguyên dồi dào sẽ thành một nước phát triển cao. Đấy là một chút tưởng tượng lạc quan về tương lai. Còn hiện tại là sự ngông cuồng điên rồ của Putin đang gây ra những tàn phá, chết chóc và khổ đau vô bờ bến cho hàng triệu dân Ucraine. Chiến tranh cũng đẩy nước Nga đến chỗ sụp đổ. Kinh tế suy thoái, đời sống khó khăn, tinh thần khủng hoảng, tuyệt vọng, bị cô lập và xa lánh trên thế giới. 

Chủ Nhật, 15 tháng 5, 2022

Bài học Ucraine

 Hãy thử tưởng tượng điều này : Vào sáng sớm một ngày kia, TQ bỗng nhiên ào ạt tấn công VN! Trên không thì máy bay và tên lửa bắn phá các thành phố và khu công nghiệp . Trên bộ thì xe tăng cả đoàn dài nhiều km vượt qua biên giới. Ngoài khơi thì hàng đoàn chiến hạm tiến vào các vùng bờ biển. Bạn sẽ bảo đây là tưởng tượng hoang đường, không thể xảy ra. Ucraine và thế giới cũng từng không tin Nga sẽ tấn công cho đến tận khi việc đó xảy ra ngày 24/2/2022 . Điều đó đã xảy ra với Việt Nam rất nhiều lần trong suốt chiều dài lịch sử. Lần gần đây nhất mới cách đây hơn bốn chục năm, vào năm 1979. Vậy có gì bảo đảm là sẽ không bao giờ xảy ra nữa khi VN và TQ có những mâu thuẫn khó có thể dung hòa? Lúc đó, Việt Nam sẽ làm gì? Tất nhiên cũng sẽ như xưa : sẽ mạnh mẽ và quyết liệt chống trả và không bao giờ đầu hàng. Có điều khác là ngày nay, Việt Nam là thành viên của LHQ, của cộng đồng quốc tế. Ta sẽ kêu gọi lên án hành động xâm lược của TQ và sự hỗ trợ của các nước. Ta thử hình dung xem phản ứng của các nước sẽ như thế nào?Những phản ứng kiểu như "kiên quyết phản đối" hay "vô cùng quan ngại" thì sẽ nhiều đấy, nhưng cũng chỉ là "nói mồm" thôi. Khi người ta không thu được lợi hay bị thiệt hại gì đáng kể từ cuộc chiến đó, hành xử như vậy là có thể hiểu được . Các nước nhỏ thì dù có ủng hộ hay không cũng không tạo nên sự khác biệt nào. Vậy chỉ còn lại các siêu cường thế giới và cường quốc khu vực. Ở đông á thì có khả năng Nhật Bản sẽ hỗ trợ bởi điều đó có lợi cho Nhật vì một TQ hùng mạnh và hung hăng sẽ lấn át Nhật trên nhiều mặt. Tuy nhiên, sự hỗ trợ sẽ không nhiều do nguồn lực có hạn và do Nhật không muốn biến mình thành một kẻ thù "không đội trời chung" của TQ. Úc không thích TQ nhưng sẽ khó hy sinh những lợi ích thương mại do khách hàng khổng lồ TQ mang lại. Hơn nữa thực ra Úc cũng không ưa hệ thống chính trị của VN. Vì thế Úc sẽ chỉ hỗ trợ nhân đạo. TQ gần như là "kẻ thù" của Ấn Độ nên Ấn sẽ mong muốn TQ suy yếu. Ấn có thể sẽ hỗ trợ quân sự cho VN nhưng sẽ không nhiều do nguồn lực hạn chế. Nga sẽ không muốn mất người bạn cũ Việt Nam, nhưng lại không muốn căng thẳng với người hàng xóm khổng lồ và ảnh hưởng xấu đến nguồn thu chủ yếu từ bán dầu khí cho TQ. Có thể Nga sẽ ngầm giúp đỡ, nhưng sẽ không mạnh mẽ. Anh, Pháp, Đức thì sẽ khó ngả về phía Việt Nam bởi quan hệ kinh tế với TQ quan trọng hơn nhiều. Cuối cùng chỉ còn Mỹ. TQ là siêu cường mới nổi, đang cạnh tranh vị trí số một của Mỹ. Mỹ sẽ tìm mọi cách làm suy yếu TQ. Vì thế Mỹ sẽ ủng hộ Việt Nam bởi Mỹ có kinh nghiệm với một nước Việt Nam tuy nhỏ nhưng vô cùng mạnh mẽ. Sự ủng hộ đó sẽ như thế nào thì khó đoán. Sự ủng hộ Ucraine hiện nay cho thấy một ý niệm của sự ủng hộ đó. Nếu TQ thắng thì không có gì bảo đảm là họ sẽ dừng lại. Đó không phải là do "bản chất" của TQ. Đó là cách hành xử của các cường quốc mới nổi khi được lãnh đạo bởi một thể chế độc tài toàn trị, trong đó người dân không có cơ chế nào để ngăn chặn những quyết sách không hợp lòng dân. Một ví dụ rõ ràng là cuộc xâm lược vô lý và tàn bạo của Putin. Dân Nga chỉ có một "quyền" - đó là ủng hộ nhà độc tài Putin. Một nước mạnh là khi nhân dân được tham gia vào những vấn đề lớn của đất nước. Cơ chế mà một người hoặc một số người "quyết" tất cả có rủi ro cao là khi có sai lầm lớn thì không sửa được. Hitler là ví dụ cách đây tám mươi năm. Putin là ví dụ ngay trước mắt chúng ta. Trên đây chỉ là suy nghĩ đáng giá "3 xu" của một "phó thường dân". Có thể có những vị lãnh đạo đáng kính sẽ nghĩ kiểu như : Dân ngu biết gì mà bàn chuyện quốc gia đại sự! Xưa nay nhiều nhà cầm quyền  thích dân ngu vì dễ quản. Nhưng liệu một nước toàn dân ngu thì nước đó có mạnh không? 

Thứ Sáu, 13 tháng 5, 2022

Ve sầu tháng 5

Sáng nay ve ngừng kêu

Chúng tưởng Đông trở lại?

Đấy là "biến đổi khí hậu"

Ve nhầm nhé, ve ơi! 

Thứ Tư, 11 tháng 5, 2022

Tại sao dân Nga ủng hộ Putin?

Putin định "đánh nhanh thắng nhanh" ở Ucraine, ăn mừng chiến thắng vào ngày 9/5 vừa qua rồi yên tâm đi vào lịch sử như là một vĩ nhân của nước Nga thế kỷ 21. Thế nhưng Trời không giúp Putin. Ông ta đã ở trên lưng hổ rồi và không biết xuống bằng cách nào. Cả trăm triệu dân Nga cũng bị rơi vào tình thế không lối thoát. Những người có tiền và hiểu biết thì có thể thoát ra nước ngoài. Số đông dân thường thì không thể đi đâu và không biết làm gì. Bộ máy tuyên truyền và đàn áp thì quá mạnh. Không còn lựa chọn nào khác, dân Nga đành phải tiếp tục ủng hộ Putin. Có nghĩa là con em họ sẽ tiếp tục phải ra trận ở Ucraine và tiếp tục bị "mất tích". Không biết dân Nga có thể chịu đựng sự "dày xéo" ấy được bao lâu nữa. Nhưng "con giun xéo mãi cũng quằn". Người Nga nếu không phải là một dân tộc vĩ đại thì ít nhất cũng không phải là loài "giun dế". 

Thứ Ba, 10 tháng 5, 2022

Ngày Chiến Thắng

 Hôm qua ở Quảng trường Đỏ Moskva vẫn diễn ra duyệt binh kỷ niệm 9/5/1945 ngày Liên Xô chiến thắng Đức Quốc xã. Thoạt nhìn thì có vẻ mọi thứ vẫn như mọi năm. Nhưng nhìn kỹ một chút thì thấy có cái khác. Đó là vẻ mặt của Putin và viên BTQP Soigu. Đó là bộ mặt "đưa ma", theo nhận xét của một số nhà báo. Putin đọc diễn văn với bộ mặt vô cảm. Thậm chí khi hô "hura", bộ mặt vẫn không thể hiện một nét gì đó giống như là "mừng chiến thắng" cả. Đặc biệt là Soigu. Bộ mặt ông ta đầy bực tức, như thể đang rủa thầm: Cái buổi lễ khốn nạn này, sao không chấm dứt cho mau đi, có cái ... éo gì vui đâu! Ông ta có nghĩ như thế thật thì cũng không có gì đáng ngạc nhiên. Trước khi tấn công Ucraine vào ngày 24/2/2022, nhận định của Putin - hẳn là dựa trên báo cáo của cơ quan tình báo FSB - đại để là thế này : về quân sự Ucraine rất yếu, vũ khí lạc hậu, số lượng ít, tinh thần kém, bằng chứng là Nga lấy được bán đảo Crimea năm 2014 mà không tốn một viên đạn nào. Dân Ucraine thì căm ghét những băng đảng phát xít mới ở đó. Họ mong chờ được quân Nga giải phóng. Tổng thống Zelensky thì hoàn toàn không có kinh nghiệm về chính trị và quân sự. Do đó Nga có thể chiếm được thủ đô Kiev trong ba ngày, Zelensky sẽ bị quân Nga hoặc thậm chí quân nổi dậy Ucraine bắt hoặc tiêu diệt. Lính Ucraine sẽ ra hàng và hàng sư đoàn hàng binh Ucraine sẽ cũng được diễu hành qua Quảng Trường Đỏ dưới mũi súng của quân Nga, giống như cách mà tù binh Đức đã từng làm trong thế chiến thứ hai. Lúc đó thì uy tín của Putin sẽ lên tận mây xanh còn phương tây sẽ càng run sợ và quỵ lụy hơn. Nhưng than ôi! Đã hai tháng rưỡi rồi mà chưa đạt được cái gì đáng kể cả. Các đ/c cuồng Nga chắc sẽ đi ăn thịt chó, uống "cuốc lủi" để giải hạn đây. Về chi phí cho "chiến dịch quân sự đặc biệt" này thì lại khá đắt đỏ: "Nướng" hết hai vạn quân và mười tướng, một ngàn xe tăng, năm chiến hạm trong đó có siêu chiến hạm Moskva, vô số máy bay, tên lửa..., tính ra tốn khoảng 900 triệu USD mỗi ngày. Mà đấy chưa phải là chiến tranh nhé, theo như định nghĩa của Putin. Vũ khí Nato thì đang ùn ùn đổ vào Ucraine. Chưa đẩy được Nato xa thêm chút nào thì Nato lại sắp có bước tiến gần hơn đáng kể : Thụy Điển và Phần Lan sẽ gia nhập Nato trong năm nay. Về chính trị thì bị hoàn toàn cô lập - trừ mấy đồng chí cũ như VN - còn lại thì đều lên án cuộc xâm lược của Nga, coi Nga là nhà nước phát xít, Putin là Hitler mới. Về đạo đức thì quân Nga bị phỉ nhổ vì những tội ác chiến tranh đã gây ra như bắn giết bừa bãi dân thường, hãm hiếp phụ nữ và trẻ em, cướp bóc tài sản của dân Ucraine. Về kinh tế thì bị trừng phạt nặng nề chưa từng có. Hàng trăm công ty nước ngoài chấm dứt hoạt động ở Nga. Hàng trăm tỷ USD của Nga ở nước ngoài bị đóng băng. Mỹ và EU đang xem xét dự luật dùng số tiền này để khôi phục những tàn phá do Nga gây ra ở Ucraine. G7 vừa mới đồng thuận sẽ chấm dứt mua dầu khí Nga. Đến cả "anh bạn thân" Tập cũng chỉ nói mồm mà chưa giúp gì cả.  Nhà chiến lược "đại tài" Putin - như các đ/c cuồng ông ta ở VN hết sức ngưỡng mộ - đã chứng tỏ có những tính toán hoàn toàn sai lầm về Ucraine, sai lầm cỡ đại chiến lược. Thế thì bảo làm sao mà mặt ông ta không "buồn như đưa ma" được. Chắc hẳn ông ta đã phải trút những cơn giận "lôi đình" lên đầu đám cận thần xung quanh. Mà Soigu thì có vẻ khá gần gũi thân mật nên có thể đã phải "ăn" những trận chửi bới của ông trùm theo đúng kiểu Nga rồi. Ví dụ như : ĐM mày. Đồ chó cái. Đồ đĩ điếm. Cút mẹ mày đi cho khuất mắt tao! Tạm dịch những câu chửi tục mà dân Nga hay dùng là thế. Cái mặt cau có bực tức của ông ta hôm qua trong lúc duyệt binh rất có thể là do tất cả những gì nói trên. Không ai có thể nói trước điều gì. Tuy nhiên, với "binh tình" nát bét thế này, không ai dám chắc sang năm sẽ lại có "Ngày Chiến Thắng" nữa. 

Thứ Hai, 9 tháng 5, 2022

Ý người và Ý Trời

 Trong lịch sử nước Nga một trăm năm qua có 3 người nổi tiếng nhất : 1/Lenin - mất năm 1924 - lãnh tụ CS Nga, lập nên Liên Bang Xô Viết. 2/Stalin, lãnh tụ LX sau 1924, lãnh đạo cuộc chiến tranh vệ quốc của LX chống lại cuộc xâm lược của phát xít Đức, góp phần quyết định cùng đồng minh đập tan nhà nước Đức quốc xã và phát xít Nhật Bản. 3/Putin - Lãnh đạo nước Nga từ năm 2000 đến nay. Thành tích của hai vị đầu tiên rất nổi bật, được lịch sử công nhận, dù có những ý kiến trái chiều. Putin có lẽ cũng muốn được đi vào lịch sử như thế. Thế nhưng có thể ông ta cũng hiểu rằng ông ta chưa có "chiến tích" gì tầm cỡ như Lenin và Stalin. Tuổi đã cao rồi, lại có bệnh tật nữa nên việc phải đạt được một cái gì đó thật "vĩ đại" trở nên gấp rút. Cái "dễ" làm cho người ta thành anh hùng vĩ đại là chiến thắng trong một cuộc chiến lớn. Nhưng "không may" cho ông ta, không nước nào muốn xâm lược Nga cả. Vì thế ông ta quyết định gây chiến để "tiêu diệt phát xít" ở Ucraine. Ông ta hình dung mình sẽ đi vào lịch sử như là người tái lập lại nước Nga vĩ đại bao gồm cả Ucraine và Belarus, xứng tầm với LX trước đây. Ông ta tin chắc sẽ "nuốt chửng" Ucraine trong vài ngày và ngày hôm nay 9/5/2022 sẽ là Ngày Chiến Thắng của riêng ông ta, chứ không phải là ngày của Stalin, Zucov và những người khác vào năm 1945. Thế nhưng "mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên". Có vẻ như Trời đã có một "kế hoạch" khác " cho ông ta và nước Nga. Đó là gì thì chúng ta sẽ được biết. Có thể sẽ sớm thôi. 

Thứ Ba, 3 tháng 5, 2022

Nga có đạt được mục tiêu? P. 2

Phần trước nói về tác động của hai mục tiêu của Putin đối với Ucraine. Còn tác động đến Nga thế nào? Về mục tiêu 1-Để phi quân sự hóa Ucraine, Nga đã tiêu tốn khá nhiều vũ khí và quân tướng. Đoàn xe tăng, xe bọc thép dài hơn 60 km tiến về Kiev hồi đầu chiến dịch đã không thể tiến được vì bị tổn thất nặng do bị Ucraine bắn cháy. Ucraine cho biết đã tiêu diệt khoảng một ngàn xe tăng - thiết giáp. Về hải quân Nga thì đáng kể nhất là vụ bắn chìm siêu chiến hạm Moskva. Về con người thì hai vạn lính Nga cùng 10 viên tướng bị tiêu diệt tại chiến trường. Vũ khí thì trước mắt Nga có thể bổ sung nhưng rồi sẽ cạn kiệt vì không thể sản xuất kịp. Rất khó có thể bổ sung nhanh chóng quân số bị thiếu hụt do bị chết trận, ấy là chưa kể số bị thương lớn hơn nhiều mà thực chất là bị loại khỏi vòng chiến đấu. Vậy bên nào bị phi quân sự hóa? Về mục tiêu 2-Nga bỗng nhiên ào ạt tấn công Ucraine. Đầu tiên là bắn phá tan hoang nhiều thành phố, các xí nghiệp công nghiệp, sân bay, cảng biển. Sau đó bộ binh tiến vào bắn giết bừa bãi dân thường, hãm hiếp phụ nữ và trẻ em. Khi bị Ucraine phản kháng kịch liệt, đập tan kế hoạch ban đầu, Nga đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân để hủy diệt Ucraine. Vậy ai mới đích thực là phát xít? 

Nga có đạt được mục tiêu đề ra?

 Chiến tranh ở Ucraine vẫn vô cùng ác liệt. Còn sớm để có thể "kết luận" điều gì. Tuy nhiên, đã có thể sơ bộ nhìn thấy vài điều. Khi tấn công Ucraine, Nga đề ra hai mục tiêu : 1/ Phi quân sự hóa, và 2/Phi phát xít hóa Ucraine. Về 1/ Quả thực Nga phá hủy được khá nhiều năng lực quân sự. Tuy nhiên đang xảy ra một điều mà có thể Nga không lường trước hết được. Đó là sự hỗ trợ vũ khí của Phương Tây. Lúc đầu họ còn do dự vì không biết Ucraine có thể kháng cự được bao lâu trước sức mạnh vượt trội của Nga. Sau khi thấy rõ sự phản kháng vô cùng mạnh mẽ và dũng cảm của Ucraine họ hiểu rằng phải giúp Ucraine chặn đứng sự bành trướng của Nga. Nếu Ucraine thất bại, không có gì bảo đảm rằng Putin sẽ dừng lại. Thế là hàng chục tỷ đô la vũ khí bao gồm cả các loại của LX cũ và các loại mới và hiện đại của Nato ùn ùn đổ vào Ucraine. Như vậy mục tiêu 1 có đạt được không? Về 2/ Không rõ cụ thể là Nga phải đạt được gì. 5 triệu người Ucraine phải bỏ lại nhà cửa cơ nghiệp để sang các nước láng giềng tị nạn. Phần lớn họ là phụ nữ và trẻ em. Vậy những phụ nữ và trẻ em này là phát xít đang chạy trốn quân giải phóng Nga? Sao họ không ở lại để mang hoa, bánh mì và muối ra đón chào lính Nga nhỉ? Những người ở lại không đi xe tăng sang để bắn phá thành phố làng mạc Nga. Họ chỉ chiến đấu trên đất Ucraine để bảo vệ đất nước mình. Họ là phát xít ư? Cuối cùng là "tên trùm phát xít Zelensky". Hắn gốc Do Thái, được hơn 70% dân Ucraine bầu lên làm tổng thống. Từ khi hắn lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Nga, Zelensky nhận được sự cảm tình, ngưỡng mộ và ủng hộ của đại đa số các nước gồm gần toàn bộ các nước dân chủ. Lãnh đạo cấp cao của nhiều nước đó đã đến tận mặt trận Ucraine để thăm hỏi động viên. Hắn ta còn được mời phát biểu tại quốc hội Mỹ, Anh, Pháp, Đức. Tất cả những cái đó là vì hắn là một tên trùm phát xít? Trên đây là một số dữ liệu. Kết luận thế nào phụ thuộc vào nhận thức của từng người. 

Chủ Nhật, 1 tháng 5, 2022

Chào tháng Năm

 Ai bảo mùa hè đã tới nơi

Bỗng nhiên mưa gió lạnh đầy trời

Tháng Năm "chói chang" ơi chào nhé

Trời chưa cho đến phải chịu thôi