Ngày Lễ Bạc

Tôi chết được 25 năm rồi. Hôm nay tôi trở lại thăm mộ mình. Tên tôi vẫn còn vì được khắc vào bia đá. Nhưng rêu đã bám kín, sần sùi, mốc xanh. Cái cây con ngày xưa cạnh mộ nay đã thành cổ thụ. Nghĩa trang vẫn yên tĩnh như ngày xưa. Chỉ có tiếng kêu rả rích đều đều của côn trùng. Tôi đến gần mộ ngắm xác tôi dưới đất sâu. Chiếc quan tài gỗ đã mục nát hết, biến thành bùn đất sền sệt trộn lẫn xương tôi. Người ta bảo xương trắng nhưng thật ra thì đen xạm, lỗ chỗ vết bọ đục khoét. Chiếc sọ đầu là còn nguyên vẹn hơn cả. Hai hốc mắt rất to.Tôi thấy sọ mình cũng giống như những chiếc sọ khác, khó mà phân biệt được. Ngày còn sống, tôi băn khoăn về làn da mình. Thế mà chỉ một tuần lễ sau khi chết, nó rữa ra. Ngày còn sống, tôi chải chuốt mái tóc, nhổ từng chiếc tóc bạc. Khi tóc bạc nhiều thì tôi đi nhuộm cho người ta thấy mình trẻ. Tôi băn khoăn về diện mạo của mình. Tôi muốn chinh phục người khác. Bây giờ thì cái sọ trọc lông lốc, bên trong chỉ có bùn đất. Tôi đứng nhìn tôi, rồi nhìn sang những xác chết chung quanh và tôi sợ. Tôi thấy xa lạ với chính mình. Hình hài tôi đấy ư? Có phải tôi đang mừng Lễ Bạc 25 năm? Còn đâu những lúc băn khoăn khi xưa. Dùng nước hoa nào? Mặc bộ com-lê nào? Đi đôi giày nào? Tôi biết chắc là không có ai đến mộ tôi 25 năm sau. Tôi biết là sẽ không có hoa ở mộ. Tôi không hồi hộp gì cả, không chờ đợi gì cả khi trở về đây. Kỷ niệm 25 năm ngày tôi chết là của riêng tôi. Hôm nay tôi có thì giờ nhìn ngắm tôi và những gì xảy ra nơi đây. Ở một góc kia, người ta đang khóc. Một đám tang đang chôn. Có linh mục mặc áo lễ. Sao mà giống đám tang tôi 25 năm về trước thế. Hoa đầy chung quanh mộ. Rồi mấy hôm nữa hoa sẽ rữa, người ta sẽ dọn đi và cho vào thùng rác. Có những mộ bia không còn hình dạng. Có người mới chôn vài năm nay, có người mười năm, hai mươi năm, có người cả trăm năm. Tôi đi tìm xem ai là người trí thức. Không thấy ai cả. Chết được vài ngày, tất cả sọ người đều nồng nặc hôi thối. Tôi đi tìm xem ai là người nổi tiếng. Tất cả chỉ là những mảnh xương dính bùn đen đủi. Tôi tìm xem ai là người giầu có. Không thấy ai cả. Tất cả đều trần trụi không còn manh áo che thân. Tôi đi tìm xem ai là người lúc sống hô hào phải xây dựng tổ chức thế này, phải cải tổ xã hội thế kia. Không thấy ai cả. Lúc đương thời, họ sống chết, đấu đá nhau vì đức tin này và chủ nghĩa nọ. Còn bây giờ, trong cái nghĩa trang này, tất cả chỉ là những xác chết đã rữa nát. Tôi lại nhìn tôi dưới ngôi mộ sâu. Cái sọ kia ngày xưa đã chứa đựng bao nhiêu suy nghĩ, hy vọng và ước mơ. Những giấc mơ ấy bay về đâu rồi? Còn dưới đó không? Trái tim kia đã từng ôm ấp bao nhiêu tình cảm vui buồn. Nay nó chỉ còn là một mớ bùn nhão. Ở phía kia, đám tang đã xong. Nhiều người đứng xa mộ, đeo những chiếc kính đen có lẽ để che dấu sự thờ ơ và để có thể ra về sớm hơn. Họ rất bận rộn vì còn nhiều việc phải làm. Xác mới chôn vẫn nằm đó. Vài ngày nữa sẽ có ai đó tiếc thương đem hoa ra mộ. Rồi ba năm sau không còn ai. Rồi 25 năm sau nếu trở về đây cũng sẽ giống tôi bây giờ. Lần lượt ra đi theo con đường đó. Giống nhau. Cái thế giới 25 năm về trước không còn. Đất trời còn đó. Mặt trăng vẫn thế. Cả gió biển và mầu xanh của sóng nữa. Nhưng con người và thế giới lúc ta trẻ hết rồi. Những bức thư cũ, những tấm ảnh năm xưa, sau khi tôi chết có vài người giữ chúng ít năm. Đến lúc họ chết thì những người sau không biết tôi hoặc không quan tâm đến tôi nữa. Tất cả đều vào thùng rác. Dấu vết của tôi cũng chẳng còn mấy.Tôi đi tìm những chữ nghĩa sách vở ngày xưa tôi học. Bao vất vả toan tính. Bao kỳ vọng ở những tấm bằng tốt nghiệp được treo cùng với những danh hiệu xã hội ban thưởng. Bao hãnh diện với những tấm ảnh chụp chung với nhân vật tiếng tăm. Bây giờ chả còn gì. Đã 25 năm rồi. Chiếc xe ngày xưa bóng loáng mà tôi không muốn cho cậu em mượn vì sợ xước sơn đâu rồi? Tôi đứng đây nhìn lại cuộc đời thấy tất cả qua đi như con gió thoảng mà sao ngày ấy tôi bồn chồn, lo lắng, tiếc nuối những thứ ấy thế. Tôi đi tìm những công trình tôi để lại. Ai còn nhớ những bài diễn văn của tôi? Hay là họ đã quên ngay khi tôi ra khỏi phòng họp mấy phút sau đó. Tôi thấy mình quá ngớ ngẩn. Vậy tôi đi tìm gì hôm nay? Tôi còn gì? Ai mà giữ những kỷ niệm của tôi? Thì ra có nhiều điều chết rồi mới thấy rõ. Khi sống tôi băn khoăn làm sao để lại công danh cho đời? Đời chả cần gì tôi. Tôi lo lắng ngày mai ra sao, tôi phải tích cóp bao nhiêu cho đủ? Bây giờ thấy quá rõ rồi. Ngày mai là giờ phút tôi đang đứng đây, không có hình hài, không cần ăn uống, cũng chẳng cần chỗ ở. Nếu bây giờ được sống lại kiếp người, tôi sẽ rong chơi, tôi sẽ ca hát, tôi sẽ ngắm mây trời cho trái tim tôi bao dung và yêu thương. Tiền bạc, nhà cửa, xe cộ, chức tước, danh hiệu, tôi chẳng mang theo được gì hết. Thế mà lúc sống, tôi đã quá vất vả để tích cóp để rồi sau đó phải để lại hết. Nếu được được sống lại, tôi sẽ sống như thế nào? Hỏi mình vậy thôi, chứ tôi biết là đã quá muộn. 
Theo  Đường đi một mình  của Linh Mục Nguyễn Tầm Thường.