Gỗ lim và gỗ tạp

Rừng Việt Nam có những loại gỗ tốt như đinh, lim, sến, táu  và vài loại khác nữa, rất cứng, bền chắc, mối mọt không ăn được. Người xưa dùng làm cột đình hay cột nhà mà trải qua hàng trăm năm vẫn tốt. Có loại rất xấu, gọi là gỗ tạp thì có lẽ chỉ để đun bếp, còn hầu như không thể dùng vào việc gì khác được. Nhưng đa số những loại khác thì không được tốt lắm nhưng nếu có xử lý như ngâm tẩm, sơn, v.v. thì cũng có thể dùng cho một số việc. Trời Đất sinh ra chúng ta cũng như vậy. Có người sinh ra đã có những phẩm chất cao như thông minh, nhân ái, bao dung, dũng cảm, trung thực mà không cần phải học trường nào hay theo thầy nào cả. Loại này ít. Cũng có người sinh ra tính tình hèn hạ, độc ác, gian dối, đần độn, có học hành bao nhiêu, gặp được bậc thầy nào đi nữa cũng không thay đổi được. Loại này cũng không nhiều. Còn lại là phần lớn chúng ta, có một ít phẩm chất nhưng không xuất sắc lắm, có một ít tính xấu và nhược điểm nhưng cũng không quá tệ. Chính vì thế nên chúng ta phải đi học ở trường lớp, nghe thầy giảng. Nhưng cuối cùng và quan trọng nhất, muốn nên người thì phải tự tu dưỡng rèn luyện. Nếu kiên trì “tu” tốt thì có thể lên được hạng “gỗ lim”, góp được ích lợi lớn cho đời. Nếu không tu thì có thể biến thành “gỗ tạp”, sống vô ích, thậm chí còn có hại cho đời. Còn nếu lúc tu lúc bỏ thì sẽ chỉ là loại gỗ thường, chỉ dùng tạm được cho một vài việc mà thôi.