Điều giản dị

Bạn đang làm gì?

Có phải đang thở không?

Bạn có thấy biết ơn

Dưỡng khí?

Có khi nào bạn nghĩ 

Điều giản dị ấy không?

Và thầm biết ơn 

Trời Đất?

Đừng hỏi Trời

Trời Đất năm nay có lạ không?

Giữa Hè mà lại có mùa Đông ?

Gió mưa lành lạnh trùm chăn kín? 

Ấm trà nóng bỏng có khoái không?

Giải pháp cuối cùng

Xưa kia , đa số các nước, các dân tộc ở khắp nơi trên thế giới đều nghèo hèn và bị một số nước công nghiệp phát triển sớm hơn - thường gọi là đế quốc, thực dân - xâm chiếm, đàn áp, bóc lột và khinh miệt. Nhưng dần dần, các dân tộc nghèo hèn kia thoát khỏi sự áp bức bóc lột. Một số thậm chí còn vượt lên trở thành những quốc gia giàu mạnh. Một số những nước "đế quốc - thực dân" không vui vì điều này, dù họ vẫn thường rao giảng về dân chủ, tự do, nhân quyền, tự do thương mại. Có nước còn lo ngại rằng cái "ngôi bá chủ" của họ có thể bị lung lay, thậm chí sụp đổ. Và thế là họ tìm mọi cách để ngăn cản các nước "đang phát triển" kia. Đầu tiên là hàng rào thuế quan để "bóp nghẹt" kinh tế. Sau đó sẽ là các biện pháp khác. Và cuối cùng  nêú mọi cách đều không xong thì có thể họ sẽ dùng "giải pháp cuối cùng":  Chiến tranh. 

Give Peace a Chance

Truyền thông thế giới đưa tin về tuyên bố của tổng thống Zelensky rằng ông sẽ chờ để gặp Putin vào ngày 15.5 tới ở Istanbul. Không đi sâu vào chi tiết vì mọi chuyện đều quá phức tạp và mọi đồn đoán đều có thể sai, nhất là lại liên quan đến một người khó đoán nhất là ô. Putin. Nhưng chiến tranh đã 3 năm rồi. Chết chóc khổ đau đã quá nhiều rồi. Cho nên nếu có cơ hội hoà bình nào, dù chỉ là một chút mong manh thì vẫn nên ủng hộ và hy vọng. Năm 1969, khi mà chiến tranh Việt Nam còn đang ở thời điểm ác liệt nhất với sự hiện diện của hơn nửa triệu quân Mỹ ở Nam Việt Nam, John Lennon đã từng hy vọng như thế khi cho ra đời bài hát "Give peace a chance" - tạm dịch là "Hãy cho hòa bình một cơ hội". Đó không chỉ là nguyện vọng của hàng chục triệu người Ucraina, mà còn là của nhân dân Nga, Châu Âu và toàn thể giới. Đơn giản là trong mọi cuộc chiến tranh, bất luận bên nào thắng cuộc, cuối cùng thì nhân dân vẫn là bên thua cuộc.

Diễu binh ngày 9.5

Ngày mai 9 tháng 5 ở thủ đô Moscow sẽ diễn ra một ngày lễ lớn. Đó là đại lễ kỷ niệm 80 năm ngày Chiến thắng Phát xít Đức. Sự kiện quan trọng nhất của lễ kỷ niệm này là một cuộc diễu binh lớn với sự tham gia của các lực lượng vũ trang và vũ khí hiện đại. Những cuộc trình diễn quân sự hoành tráng như thế vẫn được tổ chức hàng năm trong suốt 80 năm qua. Thông điệp của những cuộc biểu dương lực lượng quân sự hùng hậu có thể được hiểu là: Liên Xô - và từ sau 1991 là Nga - là những quốc gia yêu hòa bình và có đủ sức mạnh để bảo vệ hòa bình. Điều trớ trêu cả thế giới thấy rõ đã hơn 3 năm qua là Nga đã dùng sức mạnh quân sự to lớn đó của mình để tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược tàn bạo một nước láng giềng. Càng trớ trêu hơn là nước đó lại là Ucraina. Đó là nước anh em với Nga và Belarus, có cùng tổ tiên xuất xứ từ Kievan Rus - Kiev ngày nay - từ thế kỷ thứ 9. Trong cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại 1941 - 1945, Ucraina kề vai sát cánh với nước Nga anh em và đã có những đóng góp cực kỳ to lớn có tính quyết định vào việc đập tan cuộc xâm lược của Đức Quốc xã và chịu đựng những hy sinh vô bờ bến trong cuộc chiến đấu đó. Hàng chục năm sau chiến tranh, người Ucraina lại tiếp tục góp phần xây dựng nên siêu cường Liên Xô. Nhưng từ sau khi Liên Xô tan rã năm 1991, Ucraina trở thành một trong những nước độc lập mới. Nói theo kiểu ca dao thì đó là:

Anh đi đàng anh, tôi đàng tôi

Tình nghĩa đôi ta có thế thôi

Nhưng nước Nga do Putin lãnh đạo không thích con đường Ucraina lựa chọn. Họ muốn ép buộc Ucraina phải từ bỏ quyền tự quyết, phải đi theo và làm "chư hầu" cho nước Nga. Đó là điều mà dân Ucraina không thể chấp nhận. Cũng như Việt Nam, người Ucraina tin rằng "không có gì quí hơn độc lập và tự do". Và thế là cái quân đội hàng năm vẫn diễu binh ở Quảng trường Đỏ ở Moscow để "bảo vệ hòa bình" trở thành một đội quân xâm lược như Đức Quốc xã hồi xưa vậy. Cho nên nước Nga ngày nay dưới sự trị vì độc tài của Putin không kế thừa và tiếp nối di sản vinh quang của cha ông họ thời Thế Chiến 2. Thậm chí họ đã hoàn toàn phản bội lại tinh thần chính nghĩa đó. Có thể nói rằng Putin đã lợi dụng hy sinh xương máu của hàng triệu người Nga, Ucraina Belarus và các dân tộc khác trong Liên Bang Xô viết cho mục đích ích kỷ của mình: Nắm giữ quyền lực tối cao và vô hạn. Putin đã lừa dối dân Nga và thế giới trong đó có nhiều người Việt Nam vốn yêu mến và biết ơn Liên Xô rằng ông ta đang gìn giữ và nối tiếp truyền thống của Liên Xô và cuộc chiến tranh xâm lược Ucraina là nối tiếp cuộc chiến tranh chính nghĩa bảo vệ tổ quốc chống lại Đức Quốc xã. Hơn ba năm qua , gần một triệu binh lính Nga và các dân tộc khác trong Liên Bang Nga đã chết trận hoặc bị thương vì sự lừa dối trắng trợn đó. Còn người Ucraina thì vẫn như cha ông mình thời Chiến tranh Vệ quốc, suốt ba năm qua vẫn dũng cảm chiến đấu chống quân xâm lược Nga dù phải chịu đựng những tổn thất và hy sinh to lớn. Trước một đội quân xâm lược mạnh gấp bội, Ucraina không chỉ vẫn đứng vững mà còn phản công mạnh mẽ vào các cơ sở quân sự và xí nghiệp phục vụ chiến tranh ở sâu trong lãnh thổ Nga. Sự kiện lớn ở Moscow ngày mai - 9.5.2025 - tập trung nhiều lực lượng quân đội và vũ khí - và vì thế Ucraina coi đó là một mục tiêu quân sự. Đã là mục tiêu quân sự phục vụ cho cuộc chiến tranh xâm lược của Nga thì Ucraina không loại trừ khả năng là nó sẽ bị tấn công. Do đó Ucraina đã khuyến cáo các lãnh đạo và đoàn nước ngoài không nên đến Moscow vào dịp này. Mấy ngày qua đã có hàng trăm drones của Ucraina tấn công vào nhiều mục tiêu quân sự ở Nga. Hoạt động của hàng chục sân bay Nga bị gián đoạn. Nhiều chuyến bay bị chậm hoặc hủy. Hàng ngàn hành khách phải "vạ vật" ở sân bay, thậm chí không có cả đồ ăn và nước uống. Không ai biết ngày mai - mùng 9.5 - có xảy ra một cuộc tấn công nào của Ucraina vào Moscow hay thậm chí vào Quảng trường đỏ, ngay trong lúc buổi lễ đang diễn ra không.Hoặc cũng có thể xảy ra những cuộc tấn công lớn vào những mục tiêu quân sự quan trọng khác. Kẻ đi gây chiến tranh thì không thể yên ổn ngồi đấy mà hưởng hòa bình được. Vừa rồi trên mạng xã hội có lan truyền tin tức về một người đứng trên một cái cầu ở Moscow và mang một tấm biểu ngữ lớn có dòng chữ Putin = Hitler. Có lẽ cũng có nhiều người Nga cũng nghĩ như thế. Giống như Hitler, Putin gây ra chiến tranh xâm lược thì cuối cùng sẽ có kết cục như Hitler vậy. Hy vọng rằng thời đại Putin sẽ sớm kết thúc. Nước Nga sẽ dần dần bình thường hóa quan hệ với Ucraina, Châu Âu và thế giới và sẽ trở lại vị thế xứng đáng của mình.

Lại nghĩ về Chiến Tranh và Hòa bình

Việt Nam vừa mới tưng bừng kỷ niệm 50 năm ngày kết thúc chiến tranh, thống nhất đất nước 30.4.1975 và chuyển sang thời kỳ hòa bình, phát triển và phồn vinh với những mục tiêu đầy tham vọng. Trong lúc đó thì ở Châu Âu, một không khí không mấy vui vẻ từ cuộc chiến tranh tàn khốc ở Ucraina vẫn đang bao trùm suốt mấy năm nay. Châu Âu được bình yên và giàu có suốt từ sau Thế Chiến 2 một phần quan trọng là nhờ vào cái "ô an ninh" của Mỹ che chở. Thế nhưng không có gì là mãi mãi cả. Vị tổng thống Mỹ đương nhiệm có quan điểm khác về nhiều thứ. Ông ta cho rằng Châu Âu phải tự bảo đảm an ninh. Trước một nước Nga siêu cường quân sự với vũ khí hạt nhân, đang đánh phá Ucraina tàn bạo và vẫn đe dọa rằng sẽ không dừng lại, câu hỏi lớn là Châu Âu phải làm gì? Họ bỗng nhiên hiểu ra rằng vấn đề lớn nhất hiện nay không phải là môi trường hay các thứ khác mà là làm sao có thể bảo đảm an ninh trước một nước Nga hùng mạnh và hung hăng như thế. Châu Âu có rất ít lựa chọn. Và chiến lược đang được lựa chọn không mới: Muốn hòa bình thì phải chuẩn bị chiến tranh! Các nước chủ chốt của Châu Âu như Đức, Pháp, Ba lan đã bắt đầu những kế hoạch tái vũ trang to lớn. Xuất hiện những video game mường tượng cuộc tấn công của Nga vào các nước Baltic và các nước khác. Thậm chí có cả những giả định về Chiến tranh thế giới 3 với số người chết lên đến hàng tỷ. Có tin đồn trên mạng là Việt Nam đang chuẩn bị mua một lô tiêm kích F-16 của Mỹ trị giá hàng tỷ Đô la. Có lẽ Việt Nam là một trong những nước thấm thía nhất cái triết lý bảo vệ hòa bình nói trên. Lịch sử loài người là lịch sử của những cuộc chiến tranh lớn nhỏ. Chúng nhiều tới mức không ai có thể nhớ hết được. Có người từng nói rằng hòa bình chỉ là "giải lao" giữa các cuộc chiến tranh. Tình hình ở Châu Âu đang diễn ra như thế. Liệu Việt Nam có là ngoại lệ không? Với những căng thẳng về chủ quyền đang diễn ra bấy lâu nay ở Biển Đông thì không ai có thể chắc điều gì cả.